Điều răn thứ thứ nhất trong Sáu điều răn Hội Thánh dạy rằng: Dự Lễ Ngày Chúa Nhật và Các Ngày Lễ Buộc
Các ngày lễ buộc là những ngày nào? Đầu tiên, lễ buộc là lễ trọng. Chúng ta biết rằng thánh lễ chia làm 3 bậc: lễ nhớ, lễ kính và lễ trọng. Trong đó lễ trọng là bậc cao nhất. Sau đây là danh sách những ngày lễ buộc theo Đề mục 1 Điều 1246 trong Giáo Luật Công Giáo:
1. Thánh lễ Chúa Nhật
2. Lễ Thánh Maria Mẹ Thiên Chúa (1/1)
3. Lễ Hiển Linh (truyền thống là ngày 6/1)
4. Lễ Thánh Cả Giuse (19/3)
5. Lễ Thăng Thiên (39 ngày sau Chúa Nhật Phục Sinh)
6. Lễ Mình Máu Thánh Chúa Kitô (thứ 5 sau lễ Chúa Ba Ngôi)
7. Lễ Hai Thánh Tông Đồ Phêrô và Phaolô (29/6)
8. Lễ Đức Hồn Xác Mẹ Lên Trời (15/8)
9. Lễ Các Thánh Nam Nữ (1/11)
10. Lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm (8/12)
11. Lễ Chúa Giáng Sinh (25/12)
Thoạt nhìn, có thể chúng ta thấy thiếu một số lễ lớn quan trọng khác. Đầu tiên là Lễ Phục Sinh. Vì Lễ Phục Sinh vào ngày Chúa Nhật nên đã được tính là Thánh Lễ Chúa Nhật. Lễ Chúa Ba Ngôi, Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, Lễ Chúa Giêsu Kitô Vua Vũ Trụ là những lễ buộc cũng rơi vào Chúa Nhật. Một số lễ trọng khác không có trong danh sách này là vì tuy lễ trọng nhưng không buộc. Danh sách những ngày lễ trọng nhưng không buộc bao gồm:
– Tam nhật Vượt Qua
– Thứ 4 Lễ Tro
– Các ngày Thứ 2, Thứ 3, Thứ 4 và sáng Thứ 5 trong Tuần Thánh
– Các ngày trong tuần bát nhật Phục Sinh
– Lễ Truyền Tin (25/3, từng là lễ buộc nhưng nay không buộc nữa)
– Lễ Thánh Tâm Chúa Giêsu (thứ 6 sau Lễ Mình Máu Thánh Chúa)
– Lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả (24/6)
– Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam (24/11) (chỉ riêng tại Giáo Hội Việt Nam)
Hội Đồng Giám Mục mỗi quốc gia có thể xin Tòa Thánh hủy bỏ hoặc chuyển những ngày lễ buộc sang ngày Chúa Nhật theo Đề mục 2 Điều 1246 của Giáo Luật Công Giáo. Cụ thể tại Việt Nam, những ngày lễ buộc sau đây đã chuyển sang ngày Chúa Nhật:
– Lễ Hiển Linh (từ 6/1 dời sang Chúa Nhật sau Chúa Nhật Lễ Kính Thánh Gia Thất)
– Lễ Chúa Thăng Thiên (chuyển sang cố định Chúa Nhật VI Phục Sinh đối với Giáo Tỉnh Sài Gòn và Giáo Tỉnh Huế)
– Lễ Mình Máu Thánh Chúa Kitô (từ thứ 5 sau lễ Chúa Ba Ngôi dời sang Chúa Nhật gần nhất sau đó)
Như thế, giáo dân tại Việt Nam đã thuận lợi hơn rất nhiều khi các Đấng bản quyền đã xin Tòa Thánh chuyển những ngày lễ buộc sang Chúa Nhật và chỉ buộc tham dự thêm một số ngày lễ buộc khác (không phải là Chúa Nhật) tùy vào từng Giáo Tỉnh, còn những ngày lễ buộc còn lại đã được xin thành không buộc.
– Nếu bạn thuộc Giáo Tỉnh Hà Nội (bao gồm Tổng Giáo Phận Hà Nội và các Giáo Phận: Bắc Ninh, Bùi Chu, Hà Tĩnh, Hải Phòng, Hưng Hóa, Lạng Sơn và Cao Bằng, Phát Diệm, Thái Bình, Thanh Hóa, Vinh), bạn chỉ buộc tham dự thánh lễ Chúa Nhật và 4 lễ buộc khác là: Lễ Giáng Sinh (25/12), Lễ Chúa Thăng Thiên (39 ngày sau Chúa Nhật Phục Sinh), Lễ Đức Mẹ Hồn Xác Trên Trời (15/8) và Lễ Các Thánh Nam Nữ (1/11).
– Nếu bạn thuộc Giáo Tỉnh Huế (bao gồm Tổng Giáo Phận Huế và các Giáo Phận: Ban Mê Thuộc, Đà Nẵng, Kon Tum, Nha Trang, Quy Nhơn) và Giáo Tỉnh Sài Gòn (bao gồm Tổng Giáo Phận Sài Gòn và các Giáo Phận: Bà Rịa, Cần Thơ, Đà Lạt, Long Xuyên, Mỹ Tho, Phan Thiết, Phú Cường, Vĩnh Long, Xuân Lộc), bạn chỉ buộc tham dự thánh lễ Chúa Nhật và Lễ Giáng Sinh (25/12).
Nếu lúc nhỏ mình sống ở Hà Nội, sau này mình vào Nam sinh sống, làm việc thì mình thuộc Giáo Tỉnh Hà Nội hay Giáo Tỉnh Sài Gòn?
Đơn giản là bạn đang sinh sống ở đâu thì bạn thuộc Giáo Tỉnh đó và giữ luật buộc nơi đó quy định. Điều này cũng đúng với trường hợp đi định cư hay đi lao động tạm thời ở nước ngoài.
Các ngày lễ Chúa Nhật và các ngày lễ buộc tại Việt Nam đều có lễ vọng. Điều đó có nghĩa gì?
Lễ vọng hiểu đơn giản là có thêm một sự lựa chọn bên cạnh lễ chính, để giáo dân tiện thời gian nào thì lựa chọn dự lễ ấy. Có nghĩa nếu bạn dự 1 trong 2 (lễ vọng hoặc lễ chính) thì bạn đã hoàn thành việc giữ lễ Chúa Nhật hay lễ buộc đó rồi.
Những ai bị buộc giữ lễ ngày Chúa Nhật cùng các ngày lễ buộc?
Theo Điều 11 Giáo Luật Công Giáo, buộc những tín hữu đã được rửa tội hoặc được nhận vào Giáo Hội Công Giáo, đã đủ trí khôn và được 7 tuổi trọn.
Có được miễn tham dự thánh lễ nếu có lý do bất khả kháng tương đối nghiêm trọng không?
Được miễn dự lễ cho những ai đang gặp khó khăn lớn hay khó khăn của mình có khả năng gây hại cho chính mình và người khác về thể xác hoặc tinh thần, hoặc do bản chất công việc. Ví dụ:
– Người bệnh nặng hoặc đang dưỡng bệnh nặng
– Người ở quá xa nhà thờ tốn nhiều giờ để đi đến
– Người quá nghèo không thể chi trả tổn phí đi lại
– Người bị ngăn trở do nghĩa vụ nghề nghiệp hoặc do bậc sống, như nghĩa vụ cấp cứu hay công tác bác ái khẩn cấp
– Con cái, vợ/chồng có thể bị thất sủng nặng nề hay bị từ mặt bởi cha mẹ, chồng/vợ nếu dự lễ
Từ “buộc” nghe có vẻ khắc khe quá. Vì sao Giáo Hội không để Kitô hữu dự lễ tự do tùy ý?
Thực ra ban đầu Giáo Hội để Kitô hữu tham dự thánh lễ tùy ý. Nhưng theo năm thánh, nhận ra sự dễ dãi này sẽ làm cho đời sống đức tin Kitô hữu đi xuống, Giáo Hội quyết định ra Bộ Luật để giúp các Kitô hữu có đời sống đức tin ở mức cơ bản cần có. Nếu để ý, những luật nào mà có những chữ như “chớ”, “không”, “buộc”, “phải” là những đường ranh giới mà tối thiểu chúng ta phải ở ngay đường ranh giới (hoặc ở phía bên trong nữa thì càng tốt). Còn nếu chúng ta vượt qua ra khỏi đường ranh giới đó thì chúng ta phạm tội.
Vì thế, là giáo dân, tối thiểu chúng ta phải dự lễ Chúa Nhật và các ngày lễ buộc theo Giáo Tỉnh địa phương quy định. Đó là mức cơ bản cần có trong đời sống đức tin. Còn những ai yêu mến Thiên Chúa, Đức Mẹ hay các thánh, tự khắc họ sẽ muốn dự lễ nhiều hơn. Họ không tính toán so đo lễ này có buộc hay không buộc, là lễ trọng hay lễ kính. Họ đi lễ để gặp Đấng yêu thương họ. Yêu là chu toàn lề luật là như vậy.
Khung Thương
“Theo Đạo Binh Đức Mẹ, website: legiomariævn.com”.